Przepuklina dysku lędźwiowego

Ostatnia aktualizacja: 09/10/2018, Dr. Miguel B. Royo Salvador, Arztnummer: 10389. Neurochirurga i neurologa.
 

W publikacji, “Herniated disc in the workplace […]”, przestudiowane i porównane zostały rezultaty naszych technik chirurgicznych i innych opublikowanych. Studium udowadnia że techniki które stosujemy są dużo bardziej skuteczne w przypadku leczenia przepuklin lędźwiowych.

Najczęstrze interwencje neurochirurgiczne związane są właśnie z dyskopatią lędźwiową. Pytania naszych pacjentów:

Czy ból rwy kulszowej się zmniejszy?

Większość tego typu problemów da się wyleczyć stosując mało skomplikowane metody.

Co musze zrobić by ból jak najszybciej minął?

95% przypadków rwy kulszowej zanika lub zmniejsza się podczas odpoczynku w pozycji leżącej oraz przyjmując leki przeciwzapalne i przeciwbólowe.

Organizm sam dochodzi do zdrowia. Leki przeciwzapalne działają na stan zapalny wywołany uciskiem korzenia nerwowego a leki przeciwbólowe uśmierzają ból w okolicy korzenia nerwowego.

By jednak dobrze zrozumieć mechanizm rwy kulszowej, należy najpierw wyjaśnić kilka podstawowych zagadnień:

Czym jest ból korzeni nerwowych, rwa kulszowa?

Jest to ból który koncentruje się w okolicy nerwów i promieniuje do części lędźwiowej, biegnąc przez tylną część kończyny dolnej. Może również koncentrować się w części podudzia.

Ważne jest by odpowiednio rozpoznać skąd pochodzi ból, gdyż pozwala to na określenie który korzeń nerwowy jest chory.

Skąd bierze się opisany ból?

Ból korzeni nerwowych jest konsekwencją ucisku korzenia nerwowego spowodowanego przepukliną lędźwiową. Jednak często zdarza się że tego typu ból tyczy się syndromu stawów lędźwiowych, opisanego w dalszej części.

Czym różni się przepuklina od występu dysku?

Przepuklina lędźwiowa pojawia się gdy dysk chrzęstny łączący dwa kręgi zatraca swoją formę. Dysk międzykręgowy składa się z zewnętrznej, twardej warstwy chrzęstnej zawnej pierścieniem włóknistym i części wypełniającej centrum, czyli jądra miażdzystego.

Kiedy pierścień włóknisty zmienia swoje położenie lub tworzy się w nim szczelina, powstaje wybrzuszenie, czyli występ dysku. Jeśli pierścień włóknisty ulega złamaniu i ujście dla jądra miażdzystego otwiera się, wtedy mówimy o przepuklinie.

Zrówno występ dysku jak i przepuklina powodują ucisk struktur znajdujących się obok dysku międzykręgowego. Jeśli dotyczy to kończyn dolnych, problem manisfestuje się bólem, brakiem czucia i paraliżem. Obydwie choroby dyskopatia i występ dysku powodują paraliż, jednak zalecenia chirurgiczne nie są takie same.
Istnieją mylne koncepcje, mówiące o tym że w przypadku dyskopatii potrzebna jest operacja a w przypadku występu dysku nie. Rodzaj interwencji nie jest podyktowany typem choroby tylko wcześniejszymi badaniami neurologicznymi. Istnieje wiele typów dyskopatii które nie dają żadnych objawów i nie ma potrzeby ich operowania, jak również występy dysku prowokujące paraliż i wymagające natychmiastowej interwencji chirurgicznej.

Czemu służą zdjęcia rentgenowskie i rezonans magnetyczny?

Rentgen i rezonans to badania orientujące lekarza gdzie znajduje się ucisk nerwowy, jednak nie determinują potrzeby lub nie, interwencji chirurgicznej.

Czemu służy badanie Elektromiogramem w przypadku bólu korzeni nerwowych?

Rentgen i rezonans to badania orientujące lekarza gdzie znajduje się ucisk nerwowy, jednak nie determinują potrzeby lub nie interwencji chirurgicznej.
Elektromiogram jest badaniem dodatkowym, które mierzy aktywność nerwową i mięśniową. W przypadku bólu w części lędźwiowej pozwala wykryć wielkość zmiany neurologicznej. Nie wszystkie zmiany widoczne podczas badania neurologicznego są wykrywalne przez rezonans magnetyczny i Elektromiogram.

W jaki sposób leczy się rwę kulszową spowodowaną przez przepuklinę?

Większość tego typu problemów leczy się odpoczywając w pozycji leżącej, zalecenia medyczne i fizjoterapeutyczne, zmniejszające ból będący konsekwencją występu dysku lub przepukliny. Organizm sam dochodzi do zdrowia, kiedy jest w stanie odbudować zmiany które zaszły w dysku międzykręgowym i zniwelować przeciążenie kręgów.

Jak leczy się rwę kulszową?

Leki przeciwzapalne zmniejszają obrzęk nerwu spowodowany uciskiem i niwelują ból. Leki przeciwbólowe pomagają znieść ból zanim jeszcze zaczną działać leki przeciwzapalne. Odpoczynek służy zmniejszeniu napięcia w korzeniu nerwowym i ułatwia odbudowę dysku międzykręgowego.

Czemu służy fizjoterapia w przypadku przepukliny?

Fizjoterapia w przypadku przepukliny:

1. Wprowadza korzeń nerwowy w ruch by uniknąć deformacji dysku międzykręgowego.
2. Rozluźnia i stymuluje miejsce gdzie powstaje ból.
3. Wzmacnia mięśnie wokół kręgów.

Zbyt silna i nieodpowiednia fizjoterapia, poddaje dyski jeszcze większemu napięciu co może pogorszyć stan pacjenta, dlatego musi być ona wykonywana przez eksperta.

Kiedy należy operować przepuklinę dysku?

Istnieją jasne wskazania do operacji chirurgicznej przepukliny dysku. Zazwyczaj zaleca się ją gdy spełnione są przynajmniej dwa z poniższych punktów:

1. Gdy ból jest na tyle silny, że nie przechodzi po zastosowaniu leków przeciwbólowych, lub gdy ból chroniczny uniemożliwia normalne życie.
2. Gdy podczas badania neurologicznego lekarz zaobserwuje uszkodzenie nerwu, motorycznego lub czuciowego, zwłaszcza o charakterze progresywnym.
3. Gdy zaburzona zostaje kontrola czynności fizjologicznych (oddawanie moczu, wydalanie).

Kiedy przepuklina lędźwiowa powinna zostać zoperowana?

W momencie kiedy ból staje się ostry i kroniczny, decyzja o operacji zależy również od stanu pacjenta. Kiedy u pacjenta stwierdzona zostanie zmiana neurologiczna, utrata siły, wrażlowość, operacja nie musi być natychmiastowa ale jest konieczna. Kiedy dojdzie do całkowitej utraty siły interwencja chirurgiczna nie spowoduje już żadnego polepszenia.

W jaki sposób operuje się przepuklinę dysku lędźwiowego?

W przypadku przepukliny kręgu lędźwiowego istnieje tyle diagnoz ile historii klinicznych, tyle wskazań do operacji ilu pacjentów i tyle technik operowania ilu chirurgów, końcowy rezultat decyduje o sztuce leczenia przepukliny dysku. Można wyróżnić trzy główne cele zabiegu operacyjnego przepukliny lędźwiowej: uwolnienie uciśniętego nerwu, stabilizacja kręgów oraz utrzymanie odpowiedniej wysokości dysku miedzykręgowego.

Pod tym linkiem mogą Państwo znaleźć komentarz do protokołu, opublikowanego w czasopiśmie Rev Neurol. 1998 Oct;27(158):574ó6: “Hernia discal lumbar en el ámbito laboral. Resultados de un análisis retrospectivo de una serie de 189 pacientes consecutivos”, według którego w ICSEB decyduje się o rodzaju interwencji chirurgicznej w przypadku przepukliny dysku lędźwiowego. Publikacja ta przedstawia najlepsze do tej pory osiągnięte wyniki tego zabiegu, w porównaniu z bibliografią oraz bazą danych publikacji naukowych Medline® od 1966 do 1998.

W skrócie, nasza metoda:

“Ma na celu osiągniecie jak najlepszych wyników przy jak najmniejszej agresji chirurgicznej”. Wszystkie techniki, które stosujemy do chirurgicznego leczenia przepukliny dysku lędźwiowego mają na celu eliminację ucisku korzenia nerwowego, a niektóre również utrzymanie odpowiedniej wysokości miedzykręgowej i stabilizacje kręgosłupa. Można je sklasyfikować w następujący sposób:

1. Techniki minimalnie inwazyjne, np.: nukleotomia przezskórna lub chemonukleoliza.
2. Techniki mikrochirurgiczne, podczas których protokół przewiduje stosowanie pomocy optycznych.
3. Laminectomia lędźwiowa. Usuniecie blaszki lub tylnej części przynajmniej jednego kręgu, w celu otworzenia kręgosłupa.
4. Artrodeza lędźwiowa, podczas której stosuje się system stabilizacji/usztywnienia kręgosłupa, z lub bez przeszczepu, które łączą sąsiadujące kręgi lub ich części.

By móc wybrać najodpowiedniejszy, a zarazem najmniej inwazyjny rodzaj zabiegu, konieczna jest wiedza na temat rodzaju ucisku korzenia nerwowego oraz stanu kręgosłupa pacjenta.

Gdy podejrzewa się, że występuje jedynie ucisk na nerw, najczęściej wybiera się, spośród pierwszych trzech opcji, technikę najmniej inwazyjną, w zależności od wielkości, lokalizacji i tekstury ucisku.

Jeśli jednak istnieje niestabilność kręgów w tym odcinku, najczęstszym wskazaniem jest artrodeza lędźwiowa. Kryterium oceny niestabilności, w znacznym stopniu różni się miedzy chirurgami. W naszym centrum stosujemy artrodezę lędźwiową jedynie w przypadkach, gdy na funkcjonalnych zdjęciach rentgenowskich (w zgięciu i odchyleniu) wyraźnie widoczna jest anormalna ruchliwość kręgów, która może częściowo odpowiadać za objawy pacjenta. W związku z tym kryterium, nasi lekarze zdecydowali o przeprowadzeniu artrodezy jedynie w 3 przypadkach na 189 zoperowanych pacjentów. Jeden z tych przypadków wymagał jedynie przeszczepu kości i dwa pozostałe znacznego usztywnienia kręgów oraz przeszczepu. Rodzaj usztywnienia zależy od rodzaju niestabilności oraz praktyki i decyzji chirurga.

Operacja przepukliny lędźwiowej- przed i po

Przed operacją

Po operacji

Czym jest zespół bolesnych wyrostków stawowych?

W swojej przedniej części kręgi opierają się o siebie swoimi trzonami, które rozdzielone są dyskami miedzykręgowymi. Z tyłu i z boku połączone są za pomocą stawów zwanych międzywyrostkowymi, których poprawne ułożenie, w dużej mierze zależy od wysokości dysku miedzykręgowego. Jeśli, ze względu na przebywanie dużo czasu na stojąco, normalna wysokość dysku zostaje obniżona, poprawne ułożenie stawów międzywyrostkowych zaburza się, co może powodować ból, podobny do rwy kulszowej, jednak bez widocznych na rezonansach zmian w odcinku lędźwiowym.

U niektórych chorych, zwłaszcza z chorobą artretyczną stawów międzywyrostkowych, lub gdy obniża się przestrzeń dyskowa, z lub bez przepukliny dysku, stawy międzywyrostkowe mogą powodować ból nawet podczas odpoczynku, który czasami może promieniować do kończyn dolnych, pomimo braku ucisku korzenia nerwowego.
W takich przypadkach pacjent ma objawy takie same jak podczas rwy kulszowej, jednak na badaniach rezonansem magnetycznym, tomografem komputerowym lub elektromiografem nie obserwuje się żadnych zmian.

W jaki sposób diagnozuje się zespół bolesnych wyrostków stawowych?

Gdy podejrzewa się u chorego zespół bolesnych wyrostków stawowych, z powodu rwy kulszowej bez zmian w badaniu neurologicznym i badaniach uzupełniających, wykonuje się (w momencie występowania bólu) wstrzyknięcie środka znieczulającego w okolice nerwu stawu międzywyrostkowego podejrzewanego o powodowanie bólu, przy pomocy TV-RTG. Gdy po tym zabiegu ból zmniejsza się, wskazuje to na zespół bolesnych wyrostków stawowych.

Jak leczy się dysfunkcję powierzchni stawowych?

Aby stłumić dolegliwości związane z dysfunkcją powierzchni stawowej, prowokuje się zmiane w nerwie stawowym, która eliminuje ból. Podobnie jak dentysta eliminuje ból który może promieniować z usuniętego zęba. Istnieje kilka technik leczenia, w Instytucie stosujemy technikę elektrokoagulacji o wysokiej częstotliwości, opartą na prezyzji i bezpieczeństwie, która daje bardzo dobre rezultaty.