Pierwotne moczenie nocne / nietrzymanie moczu

Ostatnia aktualizacja: 05/03/2025, Dr. Miguel B. Royo Salvador, Arztnummer: 10389. Neurochirurga i neurologa.

DEFINICJA

Mimowolna utrata moczu to stan, w którym osoba ma pilną i nagłą potrzebę oddania moczu, bez możliwości jego utrzymania. Jest to zmiana fazy napełniania pęcherza, która może wystąpić zarówno samodzielnie (pierwotna), jak i w przypadku licznych patologii (wtórna).

Pierwotne/monosymptomatyczne moczenie nocne (PMN/M) definiuje się jako mimowolne, przerywane i powtarzające się oddawanie moczu podczas snu, spowodowane brakiem możliwości kontrolowania zwieracza u dzieci powyżej 5 roku życia.

Nietrzymanie moczu definiuje się jako mimowolną utratę moczu u osoby dorosłej. Popuszczanie może wystąpić podczas kichania, śmiechu, wysiłku lub ćwiczeń fizycznych.

Opisano różne rodzaje nietrzymania moczu:

wysiłkowe
>naglące
mieszane
w wyniku przepełnienia pęcherza
przyczyna psychogenna
przyczyna neurologiczna

DIAGNOZA

Aby postawić diagnozę pierwotnego moczenia nocnego w dzieciństwie lub pierwotnego nietrzymania moczu w wieku dorosłym, ważne jest przede wszystkim, aby utrata moczu była całkowicie mimowolna i obiektywnie możliwa do wykazania.

Aby potwierdzić zaburzenie pierwotne, badania powinny mieć na celu wykrycie i wykluczenie ewentualnych przyczyn wtórnych – takich jak neurogenne nieprawidłowości pęcherza i rdzenia kręgowego, infekcje dróg moczowych, obecność tylnych zastawek cewki moczowej u chłopców i ektopowego moczowodu u dziewczynek – poprzez:

Pełna historia kliniczna: w przeprowadzanym wywiadzie, lekarz ocenia współistniejące patologie, takie jak neurologiczne lub ogólnoustrojowe, które mogą wpływać negatywnie na ośrodkowy układ nerwowy, oraz przebyte interwencje, które mogą wpływać na układ moczowy, brzuch, miednicę i kręgosłup. Terapia lekowa, którą przyjmuje pacjent, musi być monitorowana.
Badanie fizykalne: obejmuje badanie wrażliwości okołoodbytowej.
Badania: analityczne (krwi), radiologiczne (radiografia brzucha, urografia dożylna i USG gruczołu krokowego) i urodynamiczne, w tym badanie moczu z jego gęstością (ocena urodynamiczna i radiologiczna nie jest konieczna u dzieci z PMN).

Metoda Filum System®, oparta na badaniach naukowych dotyczących etiologii różnych schorzeń oraz obserwacji kilku przypadków moczenia nocnego lub nietrzymania moczu z rozpoznaniem

Choroby Filum, sugeruje, po potwierdzeniu pierwotnej utraty moczu (zarówno u dzieci jak u dorosłych), wykonanie Jądrowego Rezonansu Magnetycznego mózgu i kręgosłupa.

Za pomocą Jądrowego Rezonansu Magnetycznego można zweryfikować prawdopodobną obecność oznak wskazujących na nieprawidłową trakcję rdzenia kręgowego, a także ewentualne, związane z tym widoczne zmiany na poziomie neuroobrazowania.

OBJAWY

Objawem pierwotnego moczenia nocnego lub nietrzymania moczu jest mimowolne oddawanie moczu, odpowiednio podczas snu lub podczas czuwania danej osoby.

Ilość lub gęstość utraty może się różnić w każdym przypadku, jak i częstotliwość występowania. Utraty są zwykle związane z wykonywanym wysiłkiem takim jak kaszel i kichanie, aktywnością fizyczną lub utrzymywaniem relacji seksualnych.

PRZYCZYNY

Kiedy ciśnienie wewnątrz pęcherza jest wyższe niż ciśnienie w cewce moczowej, występuje utrata moczu. Istnieje wiele teorii na temat pochodzenia PMN u dzieci lub pierwotnego nietrzymania moczu u dorosłych, ale żadna z nich nie jest całkowicie jednoznaczna.

Główne przyczyny, do których są przypisywane to:

Opóźnienie rozwojowe w funkcjonalnym dojrzewaniu ośrodkowego układu nerwowego, które może powodować uszkodzenie w mechanizmie wybudzenia.

Przyczyny genetyczne.

Zaburzenia snu.

Zaburzenia psychiczne i behawioralne.

U dzieci z PMN, niski poziom hormonu antydiuretycznego (ADH) w nocy, powoduje nadprodukcję moczu.

CZYNNIKI RYZYKA

Głównymi uznanymi czynnikami ryzyka choroby są:

Jak już wspomnieliśmy, fakt występowania moczenia nocnego w dzieciństwie
stanowi istotny czynnik ryzyka przyszłego nietrzymania moczu w wieku dorosłym.

Nietrzymanie moczu, w wieku dorosłym, częściej występuje u kobiet.

W odniesieniu do PMN, zwłaszcza u dzieci, badania wskazują, że cierpią one najbardziej z następujących powodów:

Dzieci z przewlekłym bólem głowy.

Dzieci z zespołem nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), które nie były leczone.

Opisano przypadki i serie przypadków powiązania bezdechu nocnego i moczenia nocnego. Związek ten jest w pełni potwierdzony w przypadku moczenia wtórnego, ale jeszcze nie w przypadku PMN.

Istnieją dowody na powiązanie nadaktywności pęcherza moczowego z PMN.

KOMPLIKACJE

Moczenie nocne lub nietrzymanie moczu, zarówno u dzieci, jak i dorosłych, stanowi problem:

Higieniczny: może prowadzić, zwłaszcza u dzieci, do wysypki na pośladkach i okolicach narządów płciowych.

Psychiczny: może powodować poczucie osobistego upokorzenia, emocjonalne reakcje niepewności, zaburzenie afektywne, zahamowanie seksualności, niepokój, depresję. Wszystko to może prowadzić do niskiej samooceny.

Społeczny: może oznaczać utratę możliwości/szans lub izolację, biorąc pod uwagę wpływ na aktywność pacjenta i jego udział w grupie społecznej.

W wyniku tego wszystkiego, stan osoby może się skomplikować, z powodu pogorszenia jakości jego życia.

For all this, the patient’s condition can get complicated due to the worsening of his/her quality of life..

LECZENIE

Istnieje kilka środków, które mogą pomóc opóźnić wystąpienie nietrzymania moczu, a także temu zapobiec:

Metody niefarmakologiczne: terapia motywacyjna, urządzenia alarmowe, ćwiczenia treningu pęcherza, zmiany stylu życia, hipnoterapia, metody/terapie behawioralne itp.
Metody farmakologiczne: u pacjentów powyżej 7 roku życia: trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne, leki przeciwcholinergiczne, desmopresyna, terapie łączone.

Również, szczególnie u pacjentów dorosłych, leczenie może być wskazane za pomocą:

Operacja.
Samodzielne cewnikowanie przerywane.
Elektrostymulacja dopochwowa.

– Według metody Filum System^®:

Pierwotne moczenie nocne i/lub nietrzymanie moczu występują często u pacjentów z Chorobą Filum (EF). Zjawisko to jest badane i zalecamy sprawdzenie, czy u pacjentów występują objawy EF, aby móc zastosować leczenie neurochirurgiczne.

Od 1993 roku, wraz z opublikowaniem pracy doktorskiej Dr. Royo Salvadora, dotyczącej napięcia całego układu nerwowego przez Filum Terminale, jako przyczyny różnych chorób, zaliczanych do Choroby Filum, opracowano nowe leczenie, w tym przypadku o charakterze etiologicznym bądź przyczynowym. W wyniku chirurgicznego przecięcia Filum Terminale, zostaje wyeliminowana ogonowa siła napinająca rdzenia, odpowiedzialna za mechanizm patologiczny.

Nasza technika Sekcji Filum Terminale jest minimalnie inwazyjna, a jej zastosowanie wskazane jest we wszystkich przypadkach Choroby Filum, najszybciej jak to możliwe, gdyż wiąże się z minimalnym ryzykiem i zatrzymuje dalszy rozwój choroby.

Sekcja Filum Terminale według metody Filum System^®

Korzyści

1. Eliminuje trakcję rdzenia kręgowego spowodowaną przez zbyt krótkie lub napięte więzadło Filum Terminale.

2. Za pomocą minimalnie inwazyjnej techniki chirurgicznej opracowanej przez ICSEB, czas zabiegu wynosi 45 minut. Wymaganych jest kilka godzin hospitalizacji. Stosuje się znieczulenie miejscowe. Okres pooperacyjny jest krótki i bez ograniczeń. Brak pobytu na Oddziale Intensywnej Terapii. Bez transfuzji krwi.

3. Jego zastosowanie zakłada 0% śmiertelność, bez następstw i istotnych powikłań.

4. Łagodzi objawy i zatrzymuje ewolucję patologii związanych z Chorobą Filum.

BIBLIOGRAFIA

Carlos Rodrigo Gonzalo de Liria, Tratamiento de la Enuresis Nocturna, Vol. 23, núm. 2. 2012. ISSN 0213-7801 ISSN 1579-9441. Butlletí d’informació terapèutica del Departament de Salut de la Generalitat de Catalunya.
Cendron M. Primary nocturnal enuresis: current. Am Fam Physician 1999 Mar 1;59(5):1205-14, 1219-20.
Dharnidharka V. Primary nocturnal enuresis: Where do we stand today? Indian Pediatr 2000 Feb 7;37(2):135-140.
M. B. Royo-Salvador (2014), “Filum System^{^®} Guía Breve”.
Dr. Miguel B. Royo Salvador (1997), Nuevo tratamiento quirúrgico para la siringomielia, la escoliosis, la malformación de Arnold-Chiari, el kinking del tronco cerebral, el retroceso odontoideo, la impresión basilar y la platibasia idiopáticas (PDF). REV NEUROL; 25 (140): 523-530
National Clinical Guideline Centre. Nocturnal enuresis: the management of bedwetting in children and young people. London (UK): National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE); 2010 Oct. 43 p. (Clinical guideline; no.111).
Skoog SJ, Stokes A, Turner KL. Oral desmopressin: a randomized double-blind placebo controlled study of effectiveness in children with primary nocturnal enuresis. J Urol 1997 Sep;158(3 Pt 2):1035-40.

Pierwotne moczenie nocne / nietrzymanie moczu